Geçen hafta, Kanal Fırat’ta Arıcılar Birliği Başkanı Fırat Canbay’ın bal üretimi, geven balına coğrafi işaret aldırma çabaları ve arıcıların sorunlar ile ilgili değerlendirmelerini izledim.
Elazığ’da 1200 civarında bal üreticisinin, arıcılar birliğine üyeolduğunu duymak güzel. 1200 bal üreticisinin sorunları çözülmeli, profesyonel üreticiliğin incelikleri bu arkadaşlara öğretilmeli ve ürünlerinin hak ettiği fiyatlarla pazarlanması sağlanmalı. Canbay’ın ifadelerine göre petek başı 6 kg bal alınıyor. Bu rakam dünya standartlarının çok altında. Rekoltenin artırılması ve coğrafi işaret alınarak geven balının değerinde satılmasının sağlanması gerekir.
Geven ekstrasının immunmodilatör yani bağışıklık sistemini güçlendirdiği, antioksidan olduğu ve Çinlilerin gevenden ilaçlar ürettiğini, biz firma olarak Çin’den bu ilaçları ithal ettiğimizi ve sonuçlarının çok iyi olduğunu söylemiş olayım.
Ben veteriner hekimim ve ilaç üreten bir firmanın kurucu ortağıyım. Antiviral ve anti bakteriyel etkinliği çok yüksek olan uçucu yağ içeren aromatik bitkileri üretmeli ve ticaretini yapmalıyız.
Bir çok aromatik bitkinin anti bakteriyel, antiviral etkinliğinin kimyasal ilaçlardan daha iyi olduğunu bilimsel çalışmalar gösteriyor. Bilimsel çalışmalarda kekik yağının birçok bakteriye karşı minimum in hibe edici dozunun antibiyotikten daha düşük olduğu aşikâr. Kekik yağında kavrakrol, timol ve p simen gibi aktif maddelerin bulunduğunu bunların da birçok bakteriye karşı sit(öldürücü) etkili olduğunu laboratuvar sonuçları gösteriyor.
Elazığ’ın aromatik bitkilerde yapabileceği çok iş var. 2005 yılında sadece kekik yağı ile bir firmada aylık 250 000 TL ciro yapıyorduk. Kekik yağının kg fiyatı 100 doların üzerinde dünya piyasalarında satılıyor. Bu aromatik bitkilerin üretimini artırmalı, buüretime arıcılığı entegre etmeliyiz. Geven; Elazığ dağlarında bolca bulunan,erozyon önleyici arıcılık için mükemmel çok yıllık bir bitkidir.
Dağlarda arıcılığı yaygınlaştırmak üreticilerin başarılı üretim yapmasını sağlamak için günün koşullarına uygun yapıların şekillenmesi gerekir. Arıcılık yapılan yerlerde elektrik yoksa kamu desteği ile güneş enerjisinden elektrik üretilmeli. Elektrik olan o bölgelerde insanları dağ gezileri yapacağı, yaylalarda insanların çıkıp kalacağı altyapıların şekillenmesi gerekir.
Arıcıların sorunlarının hızlı tespitini ve bu sorunların giderilmesini sağlamalıyız. Arıcılıkta sorun olan kış ölümlerinin azaltılması ve en önemlisi üretilen balın, değerinde pazarlanması çok önemli. Gıda üretenlerin para kazanacağı, nüfus % 80 inin şehirlerde olduğubir aşamaya geldik. Bundan böyle köylü olmak, farklı ürün üretmek hele organik ürün üretmek çok değerli.
Elazığ’da coğrafi işaret alabilecek ürünlerin çoğaltılması, organik ve Elazığ’a has ürünlerin çok iyi tanıtılması, yüksek fiyatlarla pazarlanması gerekir.Yunanistan’ın Selanik şehrinde çok büyük kekik tarlaları var. Üretim yerlerini gezdim. Kolay bir üretim. Az çalışanla üretim yapılıyor. Tarlalara ekilen kekiklerin yağı distile edilerek dünya piyasasına satılıyor. Suya az ihtiyaç duyan kekiğin Elazığ’da rahat üretilebileceğini ve ciddi gelir sağlayacağını düşünüyorum.
28 Ekim 2023 de Ak Gün Oteldegeven balı çalış tayı yapılacak, hepimizin ilgi göstermesi çok önemli diyor, üretim yapanları takdir ediyor, gevenbalı üretenlere saygılar sunuyor, başarılar diliyorum.