GEÇMİŞ “ÇİN MALI” ŞİMDİ “TÜRK MALI”

Dünya 2020 yılından bugüne sosyolojik ve ekonomik olarak ciddi değişim yaşamaktadır. Değişen Dünya ekonomisi ticaret ağlarının değişmesine de sebep oluyor. Covid Pandemisi, Ukrayna Savaşı, ABD ve Rus Bloklaşması, Çin siyaseti, Kore dengeleri vb. siyasi sebepler uzak doğu, Ortadoğu ve batıyı değişime sürüklemektedir. Dünya fason üretim, tedarik dengesini değişmesine sebep olmaktadır. Dünya fason üretim lideri Çin’dir. Halk arasında “Çin Malı” tabiriyle yer eden Çin’in büyük üretim hacmi zemini geçmişe dayanmaktadır.
Çin aslında 1960'larda yoksul bir ülkeydi. 1949'da kurulan Çin Halk Cumhuriyeti'nin görünümü dünya ticaretine entegre olması ile değişti. Pekin yönetiminin dünya ticaret örgütüne üye olması dengeleri değiştirdi. Dünya üretiminin ana odağı Çin oldu.
Pandemide makine, teçhizat, beyaz eşya, yan sanayi, mobilya, tekstil, ambalaj sektöründe üretim merkezleri değişime uğradı. Değişen maliyet ve dünya ekonomisi Avrupa’nın Uzakdoğu’ya yaptırdığı birçok imalat şu anda Türkiye’de fason olarak üretilmeye başlandı.Türkiye’nin transit ülke olduğunu, lojistik üstünlüğü nedeniyle Avrupa’nın Uzakdoğu’da yaptırdığı pek çok üretimin Türkiye’ye kaydırıldığı piyasada görülüyor.   

Türkiye ortalama3,5 saatlik uçuş mesafesi ile 75 ülkeye ulaşılabildiğini biliyor musunuz? Bu özelliği özellikle günümüzde ticaret ağının oluşmasında büyük etkenlerden biridir.
 Cumhuriyet tarihinin en yüksek ihracat rakamlarına ulaşılan 2022 son çeyreğinde bir önceki yıl 2021’in ihracatına göre %17,2020yılına kıyasla ihracatta yüzde %40’lık artış kaydedildi. Hammaddeye sahip olan ama üretim noktasında yeterli imkânı bulamayan şirketler ve ülkeler için çalışan fason üreticiler hem gelirlerini artırarak işlerini büyütüyor hem de ülke ekonomisine katkıda bulunuyor. Bu fason üreticilerin çoğunluğu Çin, Tayland, Kore bölgelerinde yıllardır Dünya hakimiyeti sağlamaktadır. Lakin 2020 yılından günümüze değişen sistem bu sistemi Ortadoğu’ya ve özellikle Türkiye’ye kaydırmaktadır.

Ülkemizin ihracat oranı her yıl artmaya devam ediyor. Cumhuriyet tarihinin en yüksek ihracat rakamlarının görüldüğü 2020-2022 yıllarında fason üreticiler de Türkiye’de ciddi ticaret hacimlerine ulaştı. Fason üretim yaptıran şirketler ise birçok zorunluluktan arınarak pazarlamalarına odaklanıp verimliliklerini artırabiliyor. Fason üreticiler sayesinde ürün yelpazesini daha geniş boyuta ulaştıran şirketler hem verimliliğini hem de potansiyel müşterilerini artırıyor. 
 Özellikle 2023-2028 yılları arasında Türkiye fason üretim konusunda Çin modeli ile “Yeni Çin Malı” tanımlamasına uygun bir üretim hacmine ulaşacağını öngörüyorum. Bu yıllarda üretime yönelen ve üretime yatırım yapan her ürün/sektör yükselişe geçecektir. 
Tabii bu durum bir fırsat olarak görülmelidir. Aslında bu fırsatın sebebi Türkiye’deki ucuz işçilik, ülke konumundan dolayı ucuz lojistik imkânı sağladığındandır. Bu durumun hem olumlu hem olumsuz etkileri olacağı için “Krizi değerlendirip üretim arttırma” prensibiyle hareket ederek büyüme ivmemizi arttırabileceğimizi düşünüyorum.
İyi haftalar,
Elektrik-Elektronik Mühendisi-Genç Girişimci
orhanalperenyildiz@hotmail.com