İnternet kullanan her bireyingelişmesine katkı sağladığı Büyük Veri(Big Data); gözlemlerden, araştırmalardan, arama motorlarından, bloglardan, forumlardan, sosyal medyadan ve diğer birçok kaynaktan elde edilen verilerin anlamlı ve işlenebilir hale getirilmiş biçimine denir.
İstisnasız hepimizin verileri internette depolanmaktadır. Günümüzde devlet kurumları dahil şirketler ve şahıslar istisnasız interneti kullanmaktadır. Bu durum şirketlerin, kurumların ve şahısların tüm verilerinin internette depolandığını göstermektedir. Hastane, Banka, Adli olaylar, kıyafet ve takı tercihleri, yiyecek ve içecek tercihleri, variyet ve servet bilgileri, aile ve soyağacı bilgileri gibi tüm verilerimiz internette depolanarak kullanımı beklemektedir. Bu verilerin önemi farkeden IT şirketleri ise bu verilerin fiziki ticari ürünlerden daha değerli olduğunu farkederek günümüzün “Veri Savaşları” dönemini açmıştır.
Sosyal Medya Firmaları, Mobil Sağlayıcı Firmaları, Günlük Yaşam Platformları gibi veriye dayalı firmalar bu verileri ilgili firmalara satarak müşteri portföylerini genişletmelerini sağlamaktadır.
Büyük veri, özellikle firmaların müşteri davranışlarını inceleyerek doğru kararlar almalarına ve stratejiler geliştirmelerine önemli katkılar sağlar. Eldeki veriler en sade ve işlenebilir hale getirildikten sonra, karşılaştırma yöntemi kullanılarak bu verilerin birbirleriyle olan ilişkileri incelenir ve aralarındaki bağlantılar ortaya çıkartılır. Bu sayede, alınacak olan kararların sonuçlarını önceden kestirmek mümkün olur. Verilerde yer alan çeşitli noktaların yerleri değiştirilerek oluşturulan simülasyonlarla, farklı kararlara verilecek tepkiler görülebilir.
Böylelikle günümüzün popüler meslekleri Veri Uzmanı, SAP Uzmanı, ERP uzmanı gibi meslekler doğmuştur.
Büyük veri analizi sayesinde kurumlar, gerçek müşteri davranışlarına dayalı verileri doğru bir şekilde değerlendirip, yüksek faydaya sahip bir araca dönüştürebilirler.
Büyük veri tamamen gerçek verilerin analizine dayandığı için maliyetleri düşürme, doğru kanallara reklam harcaması yapma, iş gücünden tasarruf sağlama ve beklentilere uygun ürün geliştirme gibi birçok farklı alanda doğru kararlar alınmasına olanak tanımaktadır.
Büyük veri, başta bankacılık ve perakende sektörü gibi müşteri davranışlarının çok fazla önem taşıdığı ve takip edilmesinin gerektiği sektörler olmak üzere her alanda kullanılabilmektedir. Son yıllarda büyük verinin önemi devletler tarafından da anlaşılmış ve çeşitli alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Sağlık alanında; hastalıkların erken teşhis edilmesi ya da ilaç üretilmesi gibi konularda kullanılan büyük veri, suçları önlemek amacıyla ya da eğitim sisteminde geliştirmeler yapmak amacıyla da kullanılabilmektedir.
Büyük veriyi 5 ana bileşen oluşturmaktadır.
• Çeşitlilik: Üretilen verilerin büyük bir kısmı, birbirinden farklı formata sahiptir. Telefonlardan, tabletlerden, bilgisayarlardan; farklı işletim sistemlerinden ya da dillerden gelen veriler birbirinden farklı formatların ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
• Hız: Gün geçtikçe artan teknolojik imkanlar, elde edilen veri miktarının, yapılacak işlem sayısının ve çeşitliliğinin de aynı şekilde artmasına neden olmaktadır.
• Hacim: Geçtiğimiz 10 yılda veri miktarı 40 kattan fazla bir artış göstermiş fakat veri depolama için yapılan harcamalar ise 1,5 kat artmıştır. Bu durum, elde edilen verinin doğru ve verimli şekilde depolanması için çok iyi bir kurgulama gerektiğini ortaya koymaktadır.
• Doğrulama: Verilerle ilgili son yıllarda öne çıkan bir diğer konu, veri güvenliği ve doğruluğu olmuştur. Elde edilen verilerin kimler tarafından ve hangi şartlarda görüntüleneceği, bu verilerin hangilerinin gizli kalması gerektiği konuları, üzerinde dikkatle çalışılması gereken konulardır.
• Değer: Büyük veri ile ilgili en önemli bileşen, değerdir. Elde edilen ve işlenen veriler, kuruma değer kattığı sürece anlamlıdır. Bu nedenle, büyük verinin analizinin ve simülasyonlarının doğru şekilde kurgulanması ve büyük veriyi kullanan kuruma fayda sağlaması öncelikli olarak ele alınmalıdır.
Büyük veri (Big Data) doğru kurgulandığı ve kullanıldığı takdirde, şirketlerin karar aşamalarında önemli faydalar sağlamakta ve şirketlere rekabet üstünlüğü sağlamaktadır. Bu durumun farkında olan şirketler; pazarlama, satış, üretim gibi birçok alanda büyük veriden faydalanmaktadırlar.
Veriler, dünyamızı ve yaşama tarzını daha önce görülmemiş bir oranda değiştirmektedir. Big Data bugün bunlardan her şeye yetiyorsa; sadece yarın neler yapabileceğini hayal edin. Kullanılabilir olan veri miktarı sadece artacak ve analitik teknolojisi daha da ileriye taşınacaktır.
İşletmeler için, büyük veriden yararlanabilme yeteneği önümüzdeki yıllarda giderek daha kritik hale gelecektir. Verileri stratejik bir varlık olarak gören şirketler, hayatta kalacak ve gelişecek olanlardır. Bu devrimi göz ardı edenler rekabete ayak uyduramayarak Pazar payını kaybedecektir.
Orhan Alperen Yıldız
Elektrik-Elektronik Mühendisi/Genç Girişimci
orhanalperenyildiz@hotmail.com