DOLAR 0,0000
EURO 0,0000
STERLIN 0,0000
ALTIN 000,00
BİST 00.000
YAVUZ GEZER
YAVUZ GEZER
Giriş Tarihi : 24-10-2024 13:51

Düne Nazire- II

Neden geldim Amerika'ya

Gelmez olayidim

Tutuldum galdım avare

Şimdi bin kere pişmanım

Fakat geçti ah ne çare

Ahhh gelmez olaydım

Ahhh görmez olaydım

Tek seni şirin Amerika

Görmez olaydım, gelmez olaydım

 

Bandırma'nın kış Denizi

Gemileri dizi dizi

Merhametsiz, insafın yok mu?

Niçin mahzun ettin sen bizi.

Ahh kaçmaz olaydım

Ahh aşmaz olaydım

Tek seni cilveli Bandırma

Kaçmaz olaydım Aşmaz olaydım.

Akhilleas PULOS

 

Bu şarkının kulağımıza Akhilleas PULOS'la gelen yankısında 20. yüzyıl başlarında, doğup büyüdükleri toprakları terk etmek zorunda kalanların, duyulmamış ve duyulsa da unutulmuş acıları var. Bu acıları geçmişte yaşatmak için planlar yapan ve bu planları kusursuz bir şekilde uygulayanlar; bugün de aynı planların devamı olarak dünyanın kaldıramayacağı tür acıları yaşatmaya devam ediyorlar. Bunlara dur diyecek zamanın gelip de geçtiğinin farkında olan insanlık, ne zaman harekete geçecek merak ediyor ve kaldığımız yerden konuya açıklık getirmek istiyorum. Geçen hafta ki yazımda misyonerlik faaliyetlerinin kilit kolejlerinden Harput Koleji’ne değineceğim hususunu arz etmiştim.

O zaman gelin de hikayenin en başına gidelim; Prof. Dr. Muhammed Beşir AŞAN’ın (Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü öğretim üyesi) Elazığ Valiliği tarafından hazırlanan 1998 Elazığ yıllığı için hazırlanan makale ve Sayın Orhan KILIÇ beyefendiye ait "Harput Yollarında" adlı dergideki Harput'ta Amerikan Misyonerleri isimli makale ...

Bu iki kaynaktan faydalanarak Harput'ta Amerikan Misyonerleri ve Harput Amerikan Koleji ile ilgili bilgileri size arz etmeye çalışacağım.

Harput'ta Amerikan misyonerlerinin Osmanlı Devleti'ndeki faaliyetlerinin bir bölümü de Doğu Anadolu'da stratejik bir mevkiye sahip olan Harput'ta ortaya konmuştur. Harput aynı zamanda bölgede yaşayan; Ermeniler, Süryaniler, Müslümanlar ve çok az sayıda Rum nüfustu. Gregoryan, Katolik, Protestan mezheplerine sahip bu nüfus tüccardı ve bu tüccarlar Diyarbakır, Van, Adana, Bitlis, Erzincan gibi vilayetlere mal sattıkları gibi; Rusya, İran, Fransa, Amerika gibi ülkelere de deri, buğday, şarap, halı, kuru meyve ihraç ediyordu. Bu dönemde Harput esnaflarının namı tüm dünyaya yayılmıştı.

Harput'ta; Yemeniciler Çarşısı, Semerciler Çarşısı, Kuyumcular Çarşısı, Deri imalathaneleri, Tabakhaneler, İpek Böcekçiliği, Halı Dokumacılığı gibi meslek gruplarında çarşılar oluşmuştu.

Misyonerlerin Harput'u bir misyon üssü ve merkez olarak seçmesinin sebeplerini şöyle sıralamak mümkündür.

* Harput Sancağı ve daha sonra Mamurat-ül- Aziz vilayeti olarak adlandırılacak bölgede yoğun bir Ermeni nüfus yaşıyordu.  Bu Ermeni nüfus misyonerlerin birinci derecede ilgi alanına giriyordu

*  19 yüzyılın sonları ve 20 yüzyılın başlarında Mamurat-ül Aziz vilayetinin nüfusu ile ilgili olarak çeşitli kaynaklardan alınan bilgilere göre bütün vilayet bazında nüfusun analizi yapıldığında, Ermeni nüfusunun Müslüman nüfusa oranı %12-19 arasında olduğu görülmektedir (bu oran Harput'ta %38-39’dur)

* Harput ve çevresinde nüfusları 1000 ile 5.000 arasında değişen 60'tan fazla köy vardır. Bu köylerin Harput'a uzaklıkları en fazla 1-2 saat çekiyordu. Bu yüzden misyoner faaliyetleri bakımından ideal bir konuma sahipti, köylere çıkan bir misyoner çalışmalarını yapıp aynı gün içerisinde Harput'taki misyoner merkezine dönebilirdi.

* 1847 yılında faaliyetlerin tek bir merkezden yani İstanbul'dan yönetiminin güçleşmesi yüzünden doğuda merkezi bir görünüm arz eden Harput, doğu bölgelerinin misyoner üssü olarak uygun görülmüştür.

* Harput misyonerlerin üzerinde çalışacakları Ermeni toplumunun, diğer bölgelere göre daha yoğun yaşadığı bir coğrafyanın merkezinde bulunuyordu. Aynı zamanda Mezopotamya'nın Kuzey kapısı niteliğindeydi. Bu bakımdan stratejik bir önemi vardı.

* Misyonerler arasındaki yaygın bir inanışa göre Harput İncil'de (Cennet) Eden diye geçen bir yerdi. Diğer bir deyişle misyonerler Harput'u cennet bahçesi ve uygarlığın doğduğu yer olarak kabul ediyorlardı.

Yukarıda sıraladığımız bu sebeplerden dolayı; Amerikan, Alman ve Fransız misyonerler Harput'a gelerek mezheplerine taraftar bulmak ve mensubu bulundukları emperyalist devletlerin siyasi hedeflerine ulaşması için çalışmalar yapmışlardır.

Anlatı kayıtlarına göre önce Amerikan daha sonra Fransız ve Alman misyonerler Harput'a gelmişlerdir. (Devam EDECEK)

NELER SÖYLENDİ?
@
YAVUZ GEZER

YAVUZ GEZER

DİĞER YAZILARI Atatürk'e ve Cumhuriyete Bağlılığın Yaptırımı Olmaz! Korku Söz Konusu Vatansa Aldatmak... III Aldatmak- II Aldatmak Yılbaşı-Noel- Nardugan Hissetmek... Işığa Tahammül... Halep Yurdum Turan... Anlamazlar Sizi... Düne Nazire - V Düne Nazire- IV Düne Nazire- IV Düne Nazire-III Düne Nazire...- I Halden anlamak Din, Peygamber, Hurafeler- II Din, Peygamberler, Hurafeler- I Din, Peygamberler, Hurafeler- I Yapmayın... II Yapmayın...- I Kahraman Türk Kadınları- IX Kahraman Türk Kadınları- VIII Kahraman Türk Kadınları -VII Tarihte Kahraman Türk Kadınları - VI Tarihte Kahraman Türk Kadınları - V Tarihte Kahraman Türk Kadınları IV Tarihte Kahraman Türk Kadınları - III Tarihte Kahraman Türk Kadınları- II Tarihte Kahraman Türk Kadınları- I Söz... (Vermek)- V Söz ... (Vermek)-IV Söz....Vermek- III Söz .... Vermek - 2 Söz.... (Vermek) - I Hayırsız (Sivri) ada! Kediler ve Gaddar Ortaya Karışık - Daldan Dala Büyüğü Alana Küçüğü Eşantiyon Gel Bakalım Devletin Babası-II Gel Bakalım Devletin Babası- I Bayrama Dair... Şakga Yaptık... Hadee Canım!!! Dedem Atlas Var Ya... (Varya) Emekli... Sevda... Peynir Heç'e Çıktı Zümrüd-ü Anka - II Simurg (Zümrüd ü Anka)- I 90 Lira Bindi (Taksi)-10 Lira İndi (Simit) Asker- Saf Anadolu Çocuğu Şehit... Kutsim kızıl saçlım-4 Kutsi – Kızıl saçlım 3 Kutsi – Kızıl saçlım 2 Kutsi...Kızıl saçlım Saatler dursa da akan zaman… Ekşi her zaman ekşi değildir. Bazı ekşiler tatlıdır hıdır ekşi gibi Pamuk tarlaları beyazın lekeleri Orada bir köy var mıymış uzakta? Futbol üzerine – Topumuzu kessinler mi? 3 Futbol üzerine – Topumuzu kessinler mi?- 2 Futbol üzerine – Topumuzu kessinler mi? Anne, melekler neden beyaz? Nostalji sendromu YETER – YAHU Yas’ın Gölgesinde Cumhuriyet-III Yas’ın Gölgesinde Cumhuriyet- II Yas’ın Gölgesinde Cumhuriyet- I Savaşta çocuk olmak Emeğim Türk – Osmanlı –II Türk – Osmanlı HİLAL VE YILDIZ Onbeşinci gün Ağustos – Zaferler ayı Diken ve gül Ayıyla sohbet Neden ben? Kırk birinci BORDO BEYAZ Kurban Sevdalar; mektuplar, güller Çelik Kaleler Tebessüm Güzel görebilmek Bir şehir ki -III Tıpşor... Kanatsız Melekler Neyiz… Bilinsin! İnsan ve sevgi BUGÜN BAYRAM GÜNÜ DERLER... On Bir Ayın Sultanı – 4 On bir ayın sultanı – 3 On Bir Ayın Sultanı – 2 On Bir Ayın Sultanı – 1 Topun sahabı benim – 3 Topun sahabı benim – 2 Cumhuriyetin aydınlık yüzü; Prof. Dr. Naci Görür Cemre bu sefer insanlığa düşsün! Topun sahabı benim – 1 Gitti canımın cananı İmdaaat… Sonsuzluğa mektup KİMSİN? YA SEN KİMSİN? Özlenen Bir şehir ki… Kırmızı gül her dem olmaz Büyük Abe (Selahattin’in Sıçanları) HARBİYELİ
NAMAZ VAKİTLERİ
PUAN DURUMU
  • Süper LigOP
  • 1GALATASARAY2157
  • 2FENERBAHÇE2151
  • 3REEDER SAMSUNSPOR2243
  • 4İKAS EYÜPSPOR2139
  • 5GÖZTEPE2134
  • 6RAMS BAŞAKŞEHİR FUTBOL KULÜBÜ2132
  • 7BEŞİKTAŞ2032
  • 8KASIMPAŞA2128
  • 9CORENDON ALANYASPOR2128
  • 10ÇAYKUR RİZESPOR2127
  • 11TRABZONSPOR2026
  • 12GAZİANTEP FUTBOL KULÜBÜ2126
  • 13ONVO ANTALYASPOR2125
  • 14TÜMOSAN KONYASPOR2124
  • 15NET GLOBAL SİVASSPOR2123
  • 16BELLONA KAYSERİSPOR2017
  • 17SİPAY BODRUM2116
  • 18ATAKAŞ HATAYSPOR2210
  • 19ADANA DEMİRSPOR215
Gazete Manşetleri
Yol Durumu
BURÇ YORUMLARI
  • KOÇ
    Koç Burcu
  • BOĞA
    Boğa Burcu
  • İKİZLER
    İkizler Burcu
  • YENGEÇ
    Yengeç Burcu
  • ASLAN
    Aslan Burcu
  • BAŞAK
    Başak Burcu
  • TERAZİ
    Terazi Burcu
  • AKREP
    Akrep Burcu
  • YAY
    Yay Burcu
  • OĞLAK
    Oğlak Burcu
  • KOVA
    Kova Burcu
  • BALIK
    Balık Burcu
ANKET OYLAMA TÜMÜ
E-Bülten Kayıt
ARŞİV ARAMA