Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu veya kısaca TOGG, Türkiye merkezli bir otomobil üretici şirketidir. Şirket, fikrî mülkiyet haklarına sahip olduğu ilk otomobilin 29 Ekim 2022 tarihinde seri üretime hazır hâle getirdi. Cumhuriyet bayramında açılış ve tanıtımını yaptı.
TOGG Şirketinin hisse dağılımı;
Turkcell %23
Zorlu Holding %23
BMC %23
Anadolu Holding %23
TOB %8 şeklindedir.
Koç Holding her nekadar kime ve nereye hizmet ederek karalamalar yaparak konsorsiyumda yer almasa da seri üretime hazır hale gelerek 29.10.2022 tarihinde ses getirecek bir açılış yapmıştır.
TOGG’un aynı zamanda lityum pil üretimi için Farsis adında Çinli bir iş ortağı var. Markanın Gemlik tesisinin hemen yanına kurduğu yerli lityum pil üretim tesisi 2023 yılında açılmış olacak. Üretim tesisinin yıllık 15 GWh pil üretmesi hedefleniyor. Ayrıca yerlilik oranı ile fikri ve sınai mülkiyet hakları birbirinden tamamen ayrı olduğu unutulmamalıdır. TOGG %100 Hakları Türkiye Cumhuriyeti’ne aittir. Bu haklar %100 Türkiye’ye ait olduğundan yerlilik oranı düşük dahi olsa Türkiye’ye ait milli bir otomobil statüsünde olan tek otomobil markasıdır.
Türkiye’de üretimi olan dünya otomobil markalarının yerlilik yüzdelerini ;
Hyundai %51-66,
Renault %41-51,
Fiat %51-58
Toyota %42-55 oranında yerlilik oranına sahip.
TOGG ise %51 yerlilik oranı ile listede yerini alıyor. Fakat belirtilen 5 yıllık plan dahilinde %65 lik yerlilik oranı ile yerliliği en yüksek otomobil olma hedefi devam ediyor.
Asıl değerlendirilmesi gereken bu yerlilik oranlarına karşılık milli hazineye olan katkısıdır. Her nekadar Türkiye’de üretimi yapılsa da diğer dünya markaları yerlilik yüzdesine karşılık Türkiye iç pazarından alınan hizmet ve istihdam dışında milli gelirimize cirosal bakımdan bir katkısı bulunmamaktadır.Şiketlerin ciro girdileri ise vergiler dışında yurtdışına çıkarak milli hazineye zarar vermektedir. TOGG üretiminin ve açılışınn yapıldığı bu dönemde onu desteklemek ve milli markamız olarak karalama çalışmaları yapmak yerine Dünya listelerinde yukarıya çıkaracak faaliyetlerde görev almak vatandaşlık görevi olduğunu düşünüyorum.
Geçtiğimiz haftalarda bahsettiğim yarı iletkenler ve pil teknolojileri Türkiye bünyesinde üretimi yeterli seviyelerde yatırımlarla sağlanamadığı sürece Türkiye’de teknoloji olarak %100 yerli cihaz ve taşıt yapmanın imkansız olduğunu bilmemiz gerekiyor. Bu alanda üretimleri ve teknolojik faaliyetleri eleştirmek yerine o alandaki gelişimleri arttıracak yatırım,girişim ve yansanayi pazarlarını genişletilmesi gerektiğini düşünüyorum. “Yerli otomobil ama %100 yerli değil” sözleriyle karalamak yerine yerliliğini %100 e çıkaracak faaliyet ve yatırımlarda vatandaşların görev alması gerektiğinimilli bir görev olduğunu düşünüyorum.
TOGG ve nice Türk markalarının son yıllarda Dünya pazarında ciddi yükselişlerle popülarite elde ettiği bu dönemlerde bu ivmeyi aşağı çekmenin veya çekmeye çalışmanın hiçbir faydası olmadığı gibi ivmeyi artırıcı ve çeşitliliği arttırıcı yönde bireyden-kamuya herkesin elini taşın altına koyması gereklidir.
Cumhuriyetimizin 100. Yılına girdiğimiz bu dönemde ekonomisi büyüyen ve Dünya pazarında güçlü ekonomisiyle yerini yükselten Türkiye hayali ile sözlerimi sonlandırıyorum.
İyi haftalar dilerim.
Orhan Alperen Yıldız
Elektrik-Elektronik Mühendisi-Genç Girişimci
orhanalperenyildiz@hotmail.com