Parti kapatma: Hukuk ve siyaset

Av. İrfan SÖNMEZ

25-11-2022 10:14

Ne zaman parti kapatılmadan bahsedilse bazı çevreler -düğmelerine basılmış- gibi bir ağızdan parti kapatmanın demokrasi ile bağdaşmadığını yazıp söylemeye başlıyorlar.

Demokrasi, insanları birbirine düşürme   pahasına partileri açık tutmak değildir.

Partilerin görevi, yasalara uymak, şiddet kışkırtıcılığı yapmamak, terör örgütlerinin sembol ve söylemlerini kullanmamak, aralarına mesafe koymaktır. Demokrasiden ancak bu ölçülere uyan partiler yararlanır.

Kardeşi kardeşe düşürmenin özgürlüğü olmaz!

Kanla beslenenlere arka çıkmanın demokrasi ile izahı olamaz!

Bu dünyada da böyledir, bizde de böyle olması gerekir. Türkiye, HDP ve seleflerinin Örgütle organik ilişkisine ve onun sembollerini kullanmasına yıllarca müsamaha gösterdi. Siyasetin onları ehlileştireceğini düşündü. "Arkamızda, PKK/YPG var", "PKK sizi tükürükle boğar" diyenlere tahammül etti. Hiçbir ülkenin tolere edemeyeceği ihanetlere katlandı. Bazıları bu katlanışı, bu suskunluğu devletin aczi olarak yorumladı. Daha da küstahlaştılar.

Konuyla ilgilenenler İspanya'da ETA'nın partisi Herri Batasuna'nın İspanya Yüksek Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi tarafından nasıl kapatıldığını bilir ve bunun tek örnek olduğunu sanır. Halbuki bu tek örnek değildir. Örgüt, önce 1978'de Herri Batasuna'yı, (HB) 1998'de Euskal Herritarrok'u(EH), 2001 yılında ise Batasuna'yı kurmuştur. Bu üç parti de Siyasi Partiler Kanunu'na aykırılık ve ETA terör örgütü ile ilişkileri yüzünden kapatılmış, HB ve Batasuna partilerinin AİHM'e yaptığı başvuru da -amaçlarını şiddet ve terör araçları ile yaşama geçirmek isteyen örgütlerle organik ilişkileri ve şiddete bitişik eylemleri- gerekçesiyle reddedilmiştir. Örgüt daha sonra kitlesini Bask Komünist Partisi’ne (EHAK) yönlendirerek adaylarını bu parti listelerinden göstermiş, Yüksek Mahkeme, kapatılan Batasuna ile ilişki ve iş birliği nedeniyle bu partiyi de 2008 yılında kapatmıştır. İspanya bu partileri kapatırken AB üyesidir.  Parti kapatma ile demokrasi, AB hukuku ile yine demokrasi arasında ilişki kuranların bu örneklere iyi bakmaları gerekmektedir.

İspanya bununla da kalmamıştır. Siyasi Partiler Organik Yasası ile partilerin kapatılması ile ilgili kriterler getirmiştir.

Buna göre, Yöntem olarak şiddeti körüklemek, kolaylaştırmak yahut meşrulaştırmak, (Mesela PKK'ya terör örgütü değil, ulusal kurtuluş örgütü demek),

Terör eylemlerini olduğundan az göstermek suretiyle terörizme zımni veya açık destek vermek, (Mesela PKK'nın eylemlerini başkaları yaptı gibi göstermek),

 Terör suçlarından hüküm giymiş olan ve terör amaç ve açıkça reddetmemiş olanları, düzenli olarak yönetim organlarına sokmak, (Mesela tutuklu kişileri, dağdan inenleri Parti meclisine almak, milletvekili adayı göstermek),

Terörizmle temsil edilen sembolleri, mesajları, araçları kullanmak (mesela PKK bayrağı veya Apo posterleri taşımak, teröristler için şehitlikler açmak),

Terör eylemi yapanlarla iş birliği içinde olan kişileri ödüllendirmek, takdir etmek ya da onlara saygı amacı taşıyan etkinlikler düzenlemek, bunlara katılmak (Mesela Apo'ya sayın demek, sokaklara caddelere terörist isimleri vermek) parti kapatılma nedeni sayılmıştır.

İspanya bu yasayla -terör örgütleri ile- iltisaklı partilerin önünü kapatmış, siyasetin imkanlarını kullanarak teröre alan açmayı imkânsız hale getirmiştir. Öyle ki örgütün eylemlerini başkalarına yıkmaya çalışmayı bile kapatma nedeni saymıştır. İstiklal Caddesinde patlatılan bombadan sonra bazı çevrelerin PKK'yı aklamak için nasıl çaba harcadıklarını hatırlayınız. İspanya terör eylemi yapanlara saygı amacı taşıyan etkinlikleri yasaklarken Çözüm Sürecinde Türkiye Apo'ya sayın demeyi suç olmaktan çıkarmakla övünmüştür. HDP ve selefleri geçmişte bazı tutukluları milletvekili adayı göstermiştir. Mesela Hakkâri Milletvekili Selma Irmak, Van Milletvekili Cengiz Çiçek gibi isimler tutukluyken vekil seçilmişlerdir. İspanya terörün hareket alanını daraltmak için bu tedbirleri alırken Türkiye tutuklulara seçilme imkânı veren yasalarında en küçük bir değişikliğe gitmemiştir. Bugün HDP'yi kapatmak için yapılan girişimlerin esas nedeni de mümkünse HDP'yi Cumhur İttifakının yanına çekmek, mümkün değilse kapatmaktır. Yani kapatmak ikincil hedeftir.

Türkiye teröre son kırk yılda en büyük bedeli ödeyen ülkedir. Hala da ödemeye devam etmektedir. Hukuka uymayan, şiddeti teşvik eden, terör örgütlerinden bağımsızlaşamayan partilerin hukukun ve demokrasinin korumasından yararlanmaya hakkı yoktur. Partileri açık tutmak asıl, kapatmak istisnadır. Lakin istisnadır diye partiler bunu kuralsızlık, sınırsızlık olarak yorumlayamazlar. Siyasal faaliyetleri örgütsel faaliyetlerin bir uzantısı olarak görmek dünyanın hiçbir yerinde müsamaha ile karşılanamaz! Hukuk böyle der, ancak belli bir tabana oturan ayrılıkçı partiler için hukuk kadar siyasetin (siyasi şartların) ne dediği de önemlidir. Bizi doğru kararlara götürecek olan bu ikili bakış tarzıdır. Ne yaptılar sorusu kadar ne yaparsak bu bölücü ihaneti zayıflatır, etkisizleştiririz sorusu önemlidir. Birinci soru hukukun, ikinci soru siyasetin işidir. İki sorunun cevabı nerede buluşuyorsa tereddütsüz o yapılmalıdır.

DİĞER YAZILARI Erdoğan, Özgür Özel görüşmesi 01-01-1970 03:00 İYİ Parti kongresi, Akşener’in vedası 01-01-1970 03:00 Hak'ka batılı karıştırmak 01-01-1970 03:00 Şimdi milliyetçilik yapma zamanı 01-01-1970 03:00 Dil üzerinden bölücülük 01-01-1970 03:00 Balkon konuşmasının satır araları 01-01-1970 03:00 Milliyetçiliğin özlü bir tarihi 01-01-1970 03:00 Ahlaksız siyaset kaybetti 01-01-1970 03:00 Kazanan demokrasidir 01-01-1970 03:00 Tony Blair'in yolculuğu 01-01-1970 03:00 Kazanan milliyetçilik olmalı 01-01-1970 03:00 Bir terör saldırısının düşündürdükleri 01-01-1970 03:00 Asıl tehdit bu siyaset tarzıdır 01-01-1970 03:00 Ülkücülük yağmalanırken 01-01-1970 03:00 Yerlikaya ve mafya operasyonları 01-01-1970 03:00 Bülbülü öldürmek 01-01-1970 03:00 DEM üzerinden milliyetçilik 01-01-1970 03:00 Biz seyrederken yahut siyasi münafıklık 01-01-1970 03:00 Mülakatlar ve iktidar 01-01-1970 03:00 Korkuları yönetmek 01-01-1970 03:00 Milliyetçilik ve İslam 01-01-1970 03:00 Sisi ile barış 01-01-1970 03:00 Montaigne haksız mı? 01-01-1970 03:00 Zana ve Ahmet Türk’ün çağrısı 01-01-1970 03:00 İslam düşüncesi ve ikbal 01-01-1970 03:00 Enkazdan oy çıkarmak! 01-01-1970 03:00 Aynı kaba tükürmek 01-01-1970 03:00 Düşün artık yargının yakasından 01-01-1970 03:00 Uluslararası Adalet Divanı’nın İsrail kararı 01-01-1970 03:00 Şeyhefendi'nin rüyasındaki Türkiye 01-01-1970 03:00 Sinan Ateş dosyası neyi bekliyor? 01-01-1970 03:00 Terörle mücadelede söz birliği ve kararlılık 01-01-1970 03:00 Deizm ve Kuran 01-01-1970 03:00 SULTAN DİNİN İKİZ KARDEŞİ OLUNCA 01-01-1970 03:00 Şehitlerimize dokunmayın! 01-01-1970 03:00 Dağın sözünü meclise taşımak 01-01-1970 03:00 Kabuk bağlamış yaraları deşmek 01-01-1970 03:00 ŞEHY SAİD 01-01-1970 03:00 ARAP'I SEVMEK YAHUT SEVMEMEK 01-01-1970 03:00 Kuyu ve külhan 01-01-1970 03:00 YUNANİSTAN ZİYARETİ 01-01-1970 03:00 İYİ Parti’nin kararı 01-01-1970 03:00 MİLLİYETÇİLİK VE MODERNİZM 01-01-1970 03:00 Atatürk Demirtaş’a selam gönderir miydi? 01-01-1970 03:00 Türkiye'de din anlayışında değişim süreci 01-01-1970 03:00 Yargı bağımsızlığı 01-01-1970 03:00 ABD/İsrail yapımı soykırım 01-01-1970 03:00 CHP’de yeni dönem 01-01-1970 03:00 Meclisin imkanlarını milletin aleyhine kullanmak! 01-01-1970 03:00 Kurtuluş paradoksu 01-01-1970 03:00 NİCE YÜZ YILLARA 01-01-1970 03:00 İslam düşüncesinin siyasal ufku 01-01-1970 03:00 Irak, Suriye, Libya ve Filistin, ya sonra?  01-01-1970 03:00 Para ve Faiz 01-01-1970 03:00 FİLİSTİN,İSRAİL,BATI’NIN İKİ YÜZLÜLÜĞÜ 01-01-1970 03:00 Hamas'ın saldırısı ve Filistin sorunu 01-01-1970 03:00 Öz vatanda sığınmacı olmak 01-01-1970 03:00 AİHM kararları ve çifte standart 01-01-1970 03:00 Mafya ile mücadele 01-01-1970 03:00 Tek dil, bütünleştirir 01-01-1970 03:00 Edepsizliğin dini yoktur!  01-01-1970 03:00 Cabiri; yeniden yapılanma -2 01-01-1970 03:00 Bölünme Anayasası 01-01-1970 03:00 DAĞINIK MUHALEFET 01-01-1970 03:00 BİN DOKUZYÜZ YETMİŞ SEKİZ 01-01-1970 03:00 Tarihi parçalamak 01-01-1970 03:00 İtaat ve itaatsizlik üzerine 01-01-1970 03:00 Milliyetçiler nasıl birleşir? 01-01-1970 03:00 Milliyetçilerin birliği 01-01-1970 03:00 Cabiri ve yeniden yapılanma 01-01-1970 03:00 BAHÇELİ’NİN İTTİFAK ÇAĞRISI 01-01-1970 03:00 Çürüme 01-01-1970 03:00 Yerel seçimlere doğru, ittifak mı, tek başına mı? 01-01-1970 03:00 İSLAM VE SİYASET 01-01-1970 03:00 Hukuk olmadan ekonomi düzelmez! 01-01-1970 03:00 VATANDAŞ NEREDE, MUHALEFET NEREDE? 01-01-1970 03:00 ZAM YAĞMURU VE ALDATMA USTALARI 01-01-1970 03:00 İslam, demokrasi ve Türkiye 01-01-1970 03:00 Bu kafayla mı? 01-01-1970 03:00 KAYBETME PSİKOLOJİSİ İLE SEÇİM KAZANILMAZ 01-01-1970 03:00 Fransa’dan ders almak 01-01-1970 03:00 MERDAN YANARDAĞ, ÖCALAN 01-01-1970 03:00 İYİ PARTİ KONGRESİ VE YENİ SİYASETİN İPUÇLARI 01-01-1970 03:00 Bir kitap ‘Popülizmin küresel yükselişi’ 01-01-1970 03:00 Dini cehalet ve fanatizm 01-01-1970 03:00 Sorunumuz din ve milliyetçilik satanlardır 01-01-1970 03:00 14 MAYIS SEÇİMLERİ VE BATI 01-01-1970 03:00 BİZ PKK'YA BAKARKEN... 01-01-1970 03:00 Yeni hükümet ve beklentiler 01-01-1970 03:00 Suçlu sadece muhalefet mi? 01-01-1970 03:00 Gyges'in yüzüğü yahut bağımlı yargı 01-01-1970 03:00 BİR HATIRA:GÜN SAZAK'IN ARDINDAN 01-01-1970 03:00 Geleceğini başkalarının ellerine bırakan toplum 01-01-1970 03:00 Anketler ve sonuçlar 01-01-1970 03:00 TARAFIMIZ BELLİ! 01-01-1970 03:00 Ayrıştırma siyaseti yerine birleştirme siyaseti 01-01-1970 03:00 Türkiye değişim istiyor 01-01-1970 03:00 AKP giderse... 01-01-1970 03:00 Milliyetçiler birleşiniz! 01-01-1970 03:00 Zamansız söz kime yarar 01-01-1970 03:00 EKONOMİK KRİZ,MİLLİYETÇİLİK VE AYRIŞMA 01-01-1970 03:00 Enfokrasi 01-01-1970 03:00 Testi kırıldı 01-01-1970 03:00 Akşener ve Altılı masa 01-01-1970 03:00 DAHA SORGULAMANIN ZAMANI GELMEDİ Mİ? 01-01-1970 03:00 Zaman daralıyor 01-01-1970 03:00 AFET BÖLGESİ, KADER-TEDBİR 01-01-1970 03:00 Deprem, Hatay ve Sığınmacılar 01-01-1970 03:00 Acımız büyük 01-01-1970 03:00 Büyük felaket 01-01-1970 03:00 Akşener ne diyor? 01-01-1970 03:00 Ortak politikalar metni, bir iktidar sıçraması 01-01-1970 03:00 Her seçim İmralı 01-01-1970 03:00 KARNE HEDİYESİ 01-01-1970 03:00 Bu sese kulak verilmeli 01-01-1970 03:00 FAY HATLARI ÜZERİNDE SİYASET 01-01-1970 03:00 Tutukluluk ve siyaset 01-01-1970 03:00 SİNAN ATEŞ'İN YAKTIĞI ATEŞ 01-01-1970 03:00 Yeni bir milliyetçi sıçrama 01-01-1970 03:00 ŞİDDET KÜLTÜRÜ 01-01-1970 03:00 Robotların duyguları yoktur! 01-01-1970 03:00 Tepkileri toplumsallaştırmak 01-01-1970 03:00 Seçilmiş travma 01-01-1970 03:00 Akşener’in suçu! 01-01-1970 03:00 Sosyal medya ve seçimler 01-01-1970 03:00 HERKES İÇİN ADALET 01-01-1970 03:00 Mahkeme kararı ile Kılıçdaroğlu’nun önü açıldı 01-01-1970 03:00 Yargı’nın intiharı 01-01-1970 03:00 ÇOCUK İSTİSMARI, STRATEJİSİZLİK 01-01-1970 03:00 ASKERİMİZ FAKİRDENDİR 01-01-1970 03:00 POST KAVGASI DEĞİL,VATAN KAVGASI 01-01-1970 03:00 Seçmenle duygusal ilişki kurmak 01-01-1970 03:00 YALANLA AVUNMAK 01-01-1970 03:00 Telafisi olmayan bir seçim 01-01-1970 03:00 Sisi, Esat, muhalefet 01-01-1970 03:00 Parti kapatmak 01-01-1970 03:00 HDP, HANGİ MASANIN ALTINDA? 01-01-1970 03:00 HDP ile görüşme 01-01-1970 03:00 YERLİ VE MİLLİ OTOMOBİLDE SORULAR 01-01-1970 03:00 Suçlu bulundu: Türklük 01-01-1970 03:00 SİYASÎ İSTİKRAR VE GÜNDEM 01-01-1970 03:00 Kapanmış yarayı deşmek 01-01-1970 03:00 Fakıbaba, erdemli siyaset 01-01-1970 03:00 SİYASETÇİNİN BAŞARISI NE İLE ÖLÇÜLÜR? 01-01-1970 03:00 SEÇMEN EĞİLİMLERİNİ ANLAMAK 01-01-1970 03:00 Demokrasi ne ile var olur? 01-01-1970 03:00 YORUMA AÇIK OLMAYAN NAS BUDUR! 01-01-1970 03:00 BİZDEN Mİ OLSUN, ONDAN MI OLSUN? 01-01-1970 03:00 Bu kafayla terör bitmez! 01-01-1970 03:00 Sığınmacı sorunu, biz ve ABD 01-01-1970 03:00 SİYASİ NEZAKET VE CHP 01-01-1970 03:00 AHLAK KRİZİ 01-01-1970 03:00 Anketler ne diyor? 01-01-1970 03:00 İttifak ve nezaket 01-01-1970 03:00 Selçuklunun Osmanlının torunu, cumhuriyetin çocuklarıyız... 01-01-1970 03:00 Adaylık tartışmaları 01-01-1970 03:00 CUMHURBAŞKANI KİM OLMALI? 01-01-1970 03:00 YA HUKUK DEVLETİ YA YOLSUZLUK DEVLETİ 01-01-1970 03:00 KAFALAR DEĞİŞMEDİKÇE 01-01-1970 03:00 TARİH ÜZERİNDEN KUTUPLAŞTIRMA 01-01-1970 03:00 İMAM HATİPLER VE ŞARKICI GÜLŞEN 01-01-1970 03:00 EKONOMİK SORUNLARI ÇÖZECEK KADRO 01-01-1970 03:00 Doğru aday, kazanacak adaydır 01-01-1970 03:00 Keskin dil barış getirmez 01-01-1970 03:00 PARTİLER, İHTİMALLER 01-01-1970 03:00